كتابشناسي علوم قرآن

پدیدآورمحمدعلی هاشم‌زاده

نشریهپژوهش‌های قرآنی

تاریخ انتشار1388/01/26

منبع مقاله

کلمات کلیدیماهيت وحي

share 2191 بازدید
كتابشناسي علوم قرآن

محمد علي هاشم زاده

1. آثار الحنابلة فى علوم القرآن، (عربى) سعود بن عبداللّه الفنيسان، سنى، اسكندريه: مطابع مكتب المصرى الحديث، 333ص.
2. آراء حول القرآن (عربى) سيد على فانى اصفهانى، شيعه، بيروت: دارالهادى، چاپ اول، 1411ق، 216 ص; و نيز قم: 172ص.
3. آشنائى با قرآن (فارسى) وزارت آموزش و پرورش، تهران: وزارت آموزش و پرورش، 197ص، و نيز تهران: سازمان تبليغات اسلامى، 1370ش، 134 ص.
4. آشنائى با علوم قرآن (فارسى) سيد محمد رادمنش، شيعه، تهران: نشر جامى، چاپ اول، 1370ش، 255ص; و نيز تهران: انتشارات رسالت قلم، چاپ دوم 1372ش، 271ص (با اضافات).
5. آشنائى با علوم قرآن (فارسى) على اصغر حلبى، شيعه، تهران: انتشارات اساطير، چاپ اول، 1369ش، 278ص.
6. آشنايى با علوم قرآن (فارسى) جواد محدثى، شيعه، قم: دفتر تبليغات اسلامى، چاپ اول، 1375 ش، 136ص.
7. آشنايى با قرآن (فارسى) واحد آموزش عقيدتى، سپاه، تهران: شركت چاپ و نشر ايران ش، 204ص ـ آشنايى.
8. آموزش علوم قرآن (فارسى) محمدهادى معرفت، شيعه، مترجم: ابومحمد وكيلى، تهران: سازمان تبليغات اسلامى، چاپ اول، 1371 به بعد (تاكنون سه جلد) عنوان اصلى (عربى): التمهيد فى علوم القرآن.
9. آموزش مجموعه اى از علوم قرآنى (فارسى) على صحبت لو، شيعه، تبريز: انتشارات احرار، چاپ اول، 1375ش، 168ص.
10. آنچه بايد از قرآن بدانيم (فارسى) عبدالرحمن انصارى، شيعه، قم: چاپخانه نهضت، 1371ش، 159 ص.
11. ابجد العلوم (عربى) صديق بن حسن القنوجى، م 1307 ق، دمشق، وزارة الثقافة 1988 م، 3جلد.
12. الاتقان فى علوم القرآن (عربى) جلال الدين عبدالرحمن سيوطى، 849 ـ 911، سنى شافعى، بيروت، دمشق: دار ابن كثير، چاپ اول، 1414ق، 2جلد، 1299 ص، تحقيق مصطفى ديب البغاء، بيروت: دارالكتب العلمية، 1407ق، 429 « 454 ص، بيروت: دارمكتبة الهلال، 2جلد در يك مجلد، 200« 208 ص و…. الاتقان يكى از كتب مهم و جامع علوم قرآنى و مهم ترين منبع پس از البرهان زركشى است.
13. الاحسان فى علوم القرآن (عربى) محمدبن احمد بن سعيد حنفى، م 930.
14. الارتباط بين اللغة و الدين (عربى) كامل جميل ولويل، امارات: مؤسّسة المنار، چاپ اول، 1410 ق، 272ص.
15. ارشاد الرحمن… (عربى) عطيه الاجهورى، م 1190ق.
16. اسماء القرآن الكريم فى القرآن (عربى) خمساوى احمد خمساوى، سنى، مصر: دارالتحرير، كتاب الجمهورية، 220 ص.
17. الايجاز و البيان فى علوم القرآن (عربى) محمدصادق قمحاوى، سنى، قاهره، عالم الفكر، 1980م، 2 جلد، 207 « 135 ص.
18. بازگشت به قرآن (فارسى) مهدى بازرگان، شيعه، تهران: بنگاه ترجمه و نشر كتاب، 1360 ش، 152 ص.
19. بحارالانوار (عربى) محمدباقر مجلسى، شيعه، م 1110ق. اگر چه اين كتاب روائى است، ولى 2جلد آن يعنى جلدهاى 89 و 90 از چاپ بيروت و 92 و 93 از چاپ ايران، پيرامون مباحث علوم قرآن است.
20. با قرآن بهتر آشنا شويم (فارسى) شمس الدين ربيعى، شيعه، تهران: انتشارات فقيه، 1361 ش، 220 ص.
21. بحث جديد عن القرآن (عربى) محمد صبيح، سنى، بيروت: دارالشروق، 1403، 270 ص، عراق، مطابع الطنانى، 206 ص.
22. بحثى درباره علوم قرآن (فارسى) عفيف عبدالفتاح طباره، سنى، ترجمه به فارسى: حبيب اللّه مرزوقى شميرانى، قم: انتشارات علامه، 156 ص.
23. بحثى در ترتيب آيات و سور (فارسى) ايرج گلجانى امير خيز، شيعه، پايان نامه كارشناسى ارشد دانشكده الهيات دانشگاه تهران، 283 ص.
24. بحوث حول علوم القرآن الكريم (عربى) محمدجواد سعيدى نجفى، شيعه، نجف: مطبعة الآداب، 1975م، 347ص.
25. بحوث فى تاريخ القرآن و علومه (عربى) سيد ابوالفضل ميرمحمدى، شيعه، بيروت: دارالتعارف للمطبوعات، 1400ق، 357ص.
26. بحوث فى القرآن الكريم (عربى) عبدالجبار شرارة، شيعه، قم; مؤسّسة النشر الاسلامى، چاپ اول، 1416ق، 170ص.
27. براعة الاستهلال فى فواتح القصائد و السور (عربى) محمد بدرى عبدالجليل، بيروت: المكتب الاسلامى، 1405ق، 269ص.
28. بررسى خصوصيات آيات و سور مكى و مدنى (فارسى) عبدالله جوان ملكوتى، شيعه، پايان نامه كارشناسى ارشد دانشكده الهيات دانشگاه تهران، 1369ش، 291 ص.
29.البرهان فى علوم القرآن (عربى) احمد بن ابراهيم بن زبير ثقفى، تونس، جامعة الزيتون، 1408ق، 335 ص.
30. البرهان فى علوم القرآن (عربى) محمد بن عبداللّه بدرالدين زركشى، 745 ـ 794، سنى، بيروت: دارالفكر، 1408ق، 4جلد; بيروت: دارالمعرفة، چاپ دوم، 1391ق، تحقيق: محمدابوالفضل ابراهيم; بيروت: دارالمعرفة، چاپ اول، 1410ق [ اين چاپ با چاپ ديگر دارالمعرفة كه ذكر شده متفاوت است و بر همه چاپها برترى دارد] با تحقيق آقايان يوسف مرعشلى ـ جمال ذهبى و ابراهيم كردى. تحقيق اين چاپ بسيار سودمند و در ذيل هر علم از انواع علوم قرآنى كتابهاى مربوط به آن موضوع معرفى گرديده است; از اين رو يك كتابشناسى قرآنى نيز به شمار مى آيد.
31. البرهان فى علوم القرآن، على بن ابراهيم سعيد حوفى، م 430، اگر چه بسيارى از جمله زرقانى در مناهل العرفان، معرفت در التمهيد و… اين اثر را به عنوان كتاب علوم قرآنى نام برده اند، ولى گويا اين اثر تفسير است نه علوم قرآن به معنى مصطلح و مشهور. و علوم قرآن در آن عصر به معناى مصطلح كنونى نبوده است.
32. بصائر ذوى التمييز فى لطائف الكتاب العزيز (عربى) محمدبن يعقوب فيروزآبادى، م 817ق، قاهره: وزارت اوقاف 1986م (مباحث علوم قرآن دراين اثر فراوان بحث شده است).
33. بغية الواصل الى معرفة الفواصل (فواصل الآى) سليمان بن عبدالقوى حنبلى، م 716ق.
34. بواد غير ذى زرع (عربى) على صالح ابوجمال، مؤسسة الهداية، چاپ اول، 1415ق، 190 ص.
35. بيان در علوم و مسائل كلى قرآن (فارسى) سيد ابوالقاسم خوئى، 1317 ـ 1413ق، شيعه، مترجم: محمد صادق نجمى ـ هاشم هاشم زاده هريسى، قم: مجمع ذخائر اسلامى، 1360ش، 10 جلد; خوى: دانشگاه آزاد اسلامى، چاپ اول، 1375ش، 2 جلد، 880 ص. (عنوان اصلى عربى: البيان فى تفسير القرآن: اين اثر به عنوان مقدمه تفسير مؤلف بوده كه متأسفانه تنها تفسير سوره حمد آن انجام يافته و بقيه آن انجام نگرديده).
36. البيان فى انواع علوم القرآن (عربى) محمد بن محمد بن نعمان معروف به شيخ مفيد، م 413ق.
37. البيان فى تفسيرالقرآن (عربى) سيد ابوالقاسم خوئى، 1317 ـ 1413 ق، شيعه، بيروت: دارالزهراء، 1408ق، قم: انوار الهدى، چاپ هشتم، 1401، 557ص. (اين اثر اگر چه عنوان تفسير قرآن دارد، ولى جز تفسير سوره حمد بقيه آن علوم قرآن است كه مقدمه تفسير مؤلف بوده است).
38. البيان فى علوم القرآن للناشئة (عربى) محمد عمر الحاجى، سنى، دمشق: دارالنور، چاپ اول، 1416ق، 3 جلد.
39. بينات الفريد، شرح تفسير نعمانى، (عربى) حسن فريد گلپايگانى، شيعه، تهران: افست مروى، 1399ق، 342ص.
40. پايه اساسى شناخت قرآن (فارسى) عبدالفتاح طباره، سنى، ترجه به فارسى: محمد رسول دريائى، تهران: رسالت قلم، 1361ش، 168 ص.
41. پرسش و پاسخهايى در شناخت تاريخ و علوم قرآنى (فارسى) مجيد معارف، شيعه، تهران: انتشارات كوير، چاپ اول، 1376 ش، 293ص.
42. پژوهشى پيرامون آخرين كتاب الهى (فارسى) رجبعلى مظلومى، شيعه، تهران: نشر آفاق، 1401 ق، 5 جلد در 2 مجلد.
43. پژوهشى پيرامون نزول قرآن بر هفت حرف (فارسى) سيد رضا مؤدب، شيعه، پايان نامه دكترى، دانشكده الهيات دانشگاه تهران، 1376ق، 343 ص.
44. پژوهشى درباره شناخت آيات و سور (فارسى) عبدالهادى فقهى زاده، شيعه، پايان نامه كارشناسى ارشد دانشگاه تربيت مدرس تهران، 1372 ش، 235 ص.
45. پژوهشى درباره قرآن و پيامبر (فارسى) فخرالدين حجازى، شيعه، تهران: انتشارات آثار بعثت، 1353 ش، 359 ص.
46. پژوهشى درعلوم قرآن (فارسى) حبيب اللّه احمدى، شيعه، قم: دفترانتشارات اسلامى، چاپ اول، 1376 ش، 312 ص.
47. پژوهشى در نظم قرآن (فارسى) عبدالهادى فقهى زاده، شيعه، تهران: نشر جهاد دانشگاهى، چاپ اول، 1374 ش، 190ص. اين اثر همان عنوان پژوهشى درباره شناخت آيات و سور (پايان نامه مؤلف ) است.
48. پژوهشى نو درباره قرآن كريم (فارسى) سيد جعفر مرتضى عاملى، شيعه، مترجم: محمد سپهرى، تهران: شوراى هماهنگى سازمان تبليغات اسلامى، چاپ اول، 1374ش، 364 ص، عنوان اصلى: حقائق هامة حول القرآن الكريم، ترجمه ديگر با عنوان: حقايقى مهم پيرامون قرآن، از سيد حسن اسلامى به چاپ رسيده است.
49. پيرامون قرآن و عهدين (فارسى) مرتضى باقريان همايونشهرى، شيعه، قم: دفتر تبليغات اسلامى، 1371ش، 228 ص.
50. تأملات قرآنية (بحث منهجى فى علوم القرآن الكريم) (عربى) موسى ابراهيم ابراهيم، سنى، عمان (اردن) دار عمار 1409، 226 ص.
51. تاريخ و علوم قرآن (فارسى) ارشد ارشاد، سنى، تهران: نشر احسان، 1368ش، 60ص.
52. تاريخ و علوم قرآن (فارسى) سيد ابوالفضل ميرمحمدى زرندى، شيعه، قم: انتشارات اسلامى (جامعه مدرسين)، 1363ش، 408 ص. و نيز همان ناشر 1375ش، 368 ص (با اضافات). اين اثر با عنوان بحوث فى تاريخ القرآن و علومه نيز با شماره 25 گذشت.
53. تاريخ و علوم قرآن، (فارسى) على حجتى كرمانى، شيعه، تهران: بنياد قرآن، 1360ش، 189 ص.
54. التبيان فى علوم القرآن (عربى) كامل موسى، على دحروج، سنى، بيروت: داربيروت المحروسة، 1412ق، 376ص.
55. التبيان فى علوم القرآن (عربى) محمد على صابونى، سنى، دمشق: دارالقلم، 1408ق، 315ص و بيروت: عالم الكتب، 1405 ق، 239ص.
56. التبيان لبعض المباحث المتعلقة بالقرآن على طريق الاتقان (عربى) طاهر الجزائرى الدمشقى، 1268 ـ 1338ق، حلب: مكتب المطبوعات الاسلامية، چاپ سوم، 1412ق، 356ص.
57. التجويد و علوم القرآن (عربى) عبدالبديع صقر، سنى، قاهره: مكتبة وهبة، 1410 ق، 115 ص.
58. تحفة الاحباب فى بيان آى القرآن و سورة المكى و المدنى و غيرها (عربى) حيدرقلى بن محمد معروف به سردار كابلى.
59. تحقيق درباره وحى و قرآن (فارسى) محمد عزت دروزه، سنى، ترجمه به فارسى: محمد على لسانى فشاركى، تهران: مركز نشر انقلاب، 1401ق، 88ص.
60. ترتيب سور القرآن (عربى) جلال الدين عبدالرحمن سيوطى، 849 ـ 911ق، سنى، بيروت: دار و مكتبة الهلال، 1986م، 184ص، تحقيق سيد جميل.
61. ترجمه الاتقان فى علوم القرآن (فارسى) جلال الدين عبدالرحمن سيوطى، 849 ـ 911ق، سنى، مترجم از عربى سيد مهدى حائرى قزوينى، تهران: انتشارات اميركبير، 1363ش و نيز 1376 ش، 687 « 651 ص، عنوان اصلى الاتقان…، ترجمه ديگر با عنوان دائرة المعارف قرآن.
* ترجمه التمهيد فى علوم القرآن ـــــــ آموزش علوم قرآن
62. ترجمه، توضيح و تعليق پنج مبحث از كتاب مناهل العرفان فى علوم القرآن زرقانى، (فارسى)، مترجم: محسن آرمين، پايان نامه كارشناسى ارشد دانشكده الهيات دانشگاه تهران، 1373ش، 147ص (مترجم ترجمه تمام مناهل العرفان را آماده چاپ دارد).
63. ترجمه الحروف المقطعة فى القرآن الكريم (فارسى) عبدالجبار حمد شراره، مترجم: محسن علايى، پايان نامه كارشناسى ارشد دانشكده الهيات دانشگاه تهران، 1374 ش، 215 ص.
66 ـ 64. ترجمه، نقد و تحقيق كتاب مقدمتان فى علوم القرآن (مؤلف مقدمه اول نامعلوم و مقدمه دوم عبدالحق بن ابى بكربن عطيه مى باشد) اين اثر در سه بخش توسط سه نفر از دانشجويان دانشگاه تربيت مدرس تهران و عنوان پايان نامه كارشناسى ارشد آنان انجام پذيرفته كه عبارتند از 1. مجيد معارف، 1364 ش، 394 ص، 2. عبدالوهاب شاهرودى، 1366 ش، 264ص، 3. سيد محمد مهدى حاجى سيد ابوترابى، 1365ش، 342ص.
69 ـ 67. ترجمه و تحقيق تناسق الدرر فى تناسب السور (فارسى) جلال الدين عبدالرحمن سيوطى، سنى، مترجم سيد كاظم طبائى، پايان نامه كارشناسى ارشد دانشكده الهيات دانشگاه تهران، 167ص
ترجمه و تحقيق قسمتى از كتاب الاتقان فى علوم القرآن سيوطى (فارسى) مترجم: اسماعيل شجاعى استبرق، پايان نامه كارشناسى ارشد دانشكده الهيات دانشگاه، تهران، 1354 ش، 112ص.
و نوع 43 تا 47 آن توسط سيد حسين شيخ الاسلام، 207 ص; و نوع 60 تا 69 توسط اسرافيل حضرى، 1355ش، 172ص.
70. التعبير الفنى فى القرآن (عربى) بكرى شيخ امين، سنى، بيروت، قاهره: دارالشروق، 1393 ق، 312 ص.
71. التعريف بالقرآن و الحديث (عربى) محمد الزفزاف، سنى، قاهره: 285ص، نيز كويت، مكتبة الفلاح، 1399 ق، 280ص.
72. تفسير الصراط المستقيم (عربى) سيد حسين بروجردى، تهران: انتشارات صدر، 447 ص.
73. تلخيص التمهيد فى علوم القرآن (عربى) محمد هادى معرفت، شيعه، قم: مركز مديريت حوزه علميه، 1369ش، قم: دفتر انتشارات اسلامى (جامعه مدرسين). دو جلد منتشر شده تلخيص 6 مجلّد اصل التمهيد مى باشد.
74. التمهيد فى علوم القرآن (عربى) محمدهادى معرفت، متولد 1350ق، دفترانتشارات اسلامى (جامعه مدرسين).اين اثر تاكنون 6 مجلد آن منتشر گرديده و اثرى جامع در علوم قرآن به شمار مى آيد (ترجمه اين اثر با عنوان آموزش علوم قرآن گذشت).
75. تناسب آيات (فارسى) محمدهادى معرفت، شيعه (ترجمه بخشى از التمهيد، توسط آقاى عزت اللّه مولائى نيا همدانى) قم: بنياد معارف اسلامى، 1373 ش، 212 ص.
76. تناسب آيات و سور (فارسى) معصومه كفاشان، شيعه، پايان نامه كارشناسى ارشد دانشگاه آزاد اسلامى، نجف آباد، 1372ش، 199 ص.
77. تناسق الدرر فى تناسب السور، (عربى) جلال الدين عبدالرحمن سيوطى، سنى، دمشق، عالم التراث، 1404ق، 154ص. تحقيق عبدالله محمد الدرويش (ترجمه آن نيز گذشت).
78. تهذيب ترتيب الاتقان فى علوم القرآن، (عربى) جلال الدين عبدالرحمن سيوطى، 849 ـ 911 ق، سنى، رياض: دارالهجرة، چاپ اول، 1412ق، 828ص، تنظيم از محمد بن عمربن سالم بازمول.
79. جلاء الاذهان فى علوم القرآن، معين الدين محمد، لكهنو، 1292 ق، 150 ص.
80. جلوه اى از فروغ قرآن (فارسى) سيد مهدى حسينى نژاد (حسينى نورى)، شيعه، تهران: انتشارات پزشكيان نژاد، چاپ اول، 1375 ش، 173 ص.
81. الجمان فى علوم القرآن (عربى) محيى الدين عبدالرحمن رمضان، سنى، بيروت: دارالبشير، چاپ اول، 1416 ق، 146ص.
82. جواهر البيان فى تناسب سور القرآن (عربى) عبداللّه بن محمد الصديقى الغمارى، سنى، بيروت: عالم الكتب، 1406 ق، 166 ص.
83. چهره زيباى قرآن، پژوهشى پيرامون تناسب آيات (فارسى) عباس همامى، شيعه، اصفهان: انتشارات بصائر، چاپ اول، 1375 ق، 174ص.
84. الحاوى فى علوم القرآن (عربى) محمد بن مرزبان محولى، م 309. ( ابن نديم گويد 27 جزء است) همچنان كه گذشت شايد مراد غيرعلوم قرآن مصطلح باشد.
85. الحروف المقطعة فى القرآن الكريم(عربى) عبدالجبار حمد شراره، شيعه، قم: مكتب الاعلام الاسلامى، 1414 ق، 95 ص.
86. الحروف النورانية فى فواتح السور القرآنية (عربى) عبدالقادر محمد منصور، سنى، حلب: دارالعرفان ـ دمشق: دارالالباب، چاپ اول، 1417 ق، 190 ص.
87. حقائق حول القرآن للاطفال و الفتيان (عربى) محمد رجب، قاهره: دارالصحوة، 1407ق، 55 ص.
88. حقائق هامّة حول القرآن الكريم (عربى) سيد جعفر مرتضى عاملى، شيعه، قم: مؤسسة النشر الاسلامى، 1410ق، 477ص.
89. حقايقى مهم پيرامون قرآن كريم (فارسى) سيد جعفر مرتضى عاملى، شيعه، مترجم: سيد حسن اسلامى، قم: دفتر نشر اسلامى (جامعه مدرسين)، 1371 ش، 323ص(عنوان اصلى، عنوان پيشين است) (مترجم ديگر محمد سپهرى با عنوان پژوهشى نو… گذشت).
90. الحيدة او المناظرة الكبرى (عربى) عبدالعزيزبن مسلم كنانى، مكى، بيروت: دارالفتح 1403 ق، 176ص. عنوان چاپ ديگر: الحيدة و الاعتذار فى الرد على من قال بخلق القرآن، تحقيق: على بن ناصر فقيهى، مدينة: الجامعية الاسلامية، 1412 ق، 99ص.
91. خصائص القرآن الكريم (عربى) فهد بن سليمان رومى، سنى، رياض، چاپ چهارم، 1409ق، 252ص.
92. خلاصه الاتقان فى علوم القرآن (فارسى) جلال الدين سيوطى، 849 ـ 911 ق، مختصركننده: صلاح الدين ارقه دان، مترجم از عربى: محمود رضا افتخارزاده، قم: دفترنشر معارف اسلامى، چاپ اول، 1373ش (عنوان اصلى مختصر الاتقان).
93. خمسة عشر قرناً مع القرآن الكريم (عربى) عبدالخالق سيد ابورابيه، سنى، قاهره: دارالشعب، 207 ص.
94. دائرة المعارف قرآن (ترجمه الاتقان) (فارسى) جلال الدين عبدالرحمن سيوطى، مترجم: محمدجعفر اسلامى، تهران، بنياد علوم اسلامى، چاپ اول، 1363 ش، 668 ص (تنها برابر با جلد اول الاتقان منتشر (يا ترجمه) شده، ترجمه كامل آن توسط سيد مهدى حائرى قزوينى گذشت).
95. دانستنيهايى از قرآن (فارسى) محمد مظفرى، قم: چاپخانه علميه، 1410ق، 246 ص.
96. دانستنيهايى از قرآن ويژه نوجوانان(فارسى) مصطفى اسرار، شيعه، تهران: نشر قو، 1375ش، 200 ص.
97. دانستنيهاى قرآن (فارسى) مصطفى اسرار، شيعه، قم: انتشارات فلق، 1372ش، 249 ص.
98. دانستنيهايى پيرامون قرآن مجيد (فارسى) سيد مهدى شمس الدين، شيعه، قم: انتشارات قدس، چاپ اول، 1373 ش، 222ص.
99. درآمدى بر علوم قرآن (فارسى) محمد رضا صالحى كرمانى، شيعه، تهران: جهاد دانشگاهى، 1369 ش، 282ص.
100. دراسات حول القرآن (عربى) بدران ابوالعينين بدران، اسكندريه: مؤسسه شباب الجامعة، 112 ص.
101. دراسات حول القرآن و السنة (عربى) شعبان محمد اسماعيل، سنى: قاهره: مكتبة النهضة المصرية، چاپ اول، 1407ق، 548ص.
102. دراسات فى علوم القرآن (عربى) محمد بكر اسماعيل، سنى، قاهره: دارالمنار، چاپ اول، 1411ق، 419ص.
103. دراسات فى علوم القرآن الكريم (عربى) فهد بن عبدالرحمن سليمان رومى، سنى، رياض: مكتبة التوبة، چاپ اول، 1413 ق، 203 ص.
104. دراسات فى القرآن الكريم (عربى) على محمد على دخيل، شيعه، بيروت: دارالمرتضى، 1406 ق، 119 ص.
105. دراسات فى القرآن الكريم (عربى) محمدابراهيم حفناوى، سنى، قاهره: دارالحديث، 485ص.
106. دراسات فى القرآن و الحديث (عربى) يوسف خليف، سنى، قاهره: مكتبة غريب، 262ص.
107. دراسات قرآنية (عربى) محمد قطب، سنى، بيروت: دارالشروق، چاپ دوم، 1400ق، 508 ص.
108. دراسات قرآنية (عربى) عبدالسلام شريف، سنى، ليبى: دارالجماهيرية، چاپ اول، 1990م، 144ص.
109. [درباره] شناخت قرآن (فارسى) محمد على گرامى، قم: انتشارات روح، چاپ چهارم، 156 ص.
110. درسهائى پيرامون شناخت قرآن(فارسى) محمود رجبى ـ محمود عراقى، على اكبر مير سپاه، قم: مؤسسه در راه حق، 1361ش، 119.
111. دروس حول نزول القرآن(عربى) يداللّه دوزدوزانى، شيعه، قم: انتشارات سيد الشهداء، چاپ اول، 1413ق، 120ص.
112. روائع البيان فى علوم القرآن (عربى) صابر حسن ابوسليمان، سنى، بيروت، دمشق: المكتب الاسلامى، چاپ اول، 1408 ق، 157ص.
113. روح البيان در علوم قرآن (فارسى) هدايت اللّه روحانى، شيعه، تهران: كتابفروشى مرتضوى، 211ص.
114. روش برداشت از قرآن (فارسى) شهيد سيد محمد حسينى بهشتى، شهادت 1360ش، تهران: انتشارات سيد جمال، 56ص.
115. زبدة الاتقان فى علوم القرآن (عربى) محمد بن علوى بن عباس مالكى، سنى، قاهره: دارالانسان، چاپ اول، 1401 ق، 170ص.
116. سرّ البيان فى علم القرآن (فارسى) حسن بيگلرى، شيعه، تهران: كتابخانه سنائى، چاپ ششم، 1366 ش، 316ص.
117. سيرى در علوم قرآن (فارسى) يعقوب جعفرى، شيعه، تهران ـ قم: انتشارات اسوه، چاپ اول، 1373 ش، 400ص.
118. السيوطى و جهوده فى علوم القرآن(عربى) عبدالحليم هاشم شريف، سنى، قاهره: انتشارات صدرا، 1412ق، 335 ص.
119. شرح حديث انزل القرآن على سبعة احرف (عربى) عبدالحليم ابن تيميه، سنى، قاهر، 1323ص.
120. شرح العلامة المخللاتى المسمى بالقول الوجيز فى فواصل الكتاب العزيز (عربى) رضوان بن محمد بن سليمان مخللاتى، 1250 ـ 1311ق، شافعى، مدينه: مطابع الرشيد، (وزارة الاعلام)، چاپ اول، 1412ق، 425ص. تحقيق: على بن ابراهيم موسى.
121. شناخت سوره هاى قرآن (فارسى) هاشم هاشم زاده هريسى، شيعه، تهران: كتابخانه صدر، 1373 ش، 637ص.
122. شناخت قرآن (فارسى) محمدصادق نجمى ـ هاشم هاشم زاده هريسى، چاپ اول، 1361ش. اين اثر تلخيص و بازنويسى مجدد ترجمه البيان آيت الله خوئى است كه توسط همين آقايان انجام پذيرفته است.
123. شناخت قرآن (فارسى) سيد على كمالى دزفولى، شيعه، تهران: انتشارات فجر، 1364ش، 660 ص.
124. شناخت قرآن از زبان قرآن (فارسى) مسيح مهاجرى، شيعه، تهران: انتشارات اوج، 1360ش، 133ص.
125. شناخت نامهاى قرآن (فارسى) محمدحسين شريفى، شيعه، قم: نمايشگاه و نشر كتاب، 1362 ش، 152ص.
126. شناخت ويژگيهاى قرآن (فارسى) محمد خامه يار، شيعه، قم: مؤلف، چاپ اول، 1375ش، 117ص.
127. شناختى از قرآن (فارسى) احمدقاضى زاهدى گلپايگانى، شيعه، قم: دارالقرآن، 1363ش، 184ص.
128. عجائب علوم القرآن (عربى) جمال الدين ابوالفرج ابن الجوزى، 508 ـ 597ق، سنى، قاهره: الزهراء للاعلام العربى، چاپ اول، 1407ق، 318 ص.
129. عجائب علوم القرآن (عربى) محمد بن قاسم يسار الانبارى نجومى 328ق، (شايد اين اثر،علوم قرآن به معنى مصطلح كنونى نباشد).
130. عظمة القرآن (عربى) عبدالقادر عطا 1921 ـ 1983ق، سنى، بيروت: دارالكتب العلمية، 194ص.
131. علوم القرآن(عربى) رشدى عليان ـ قحطان عبدالرحمن الدورى ـ كاظم فتحى الراوى، سنى، بغداد: دارالكتب، 224ص.
132. علوم القرآن سيد شمس الدين افغانى، سنى، لاهور: المكتبة الاشرفية، 288ص.
133. علوم قرآن (فارسى) محمدباقر سعيدى روشن، متولد 1340ش، شيعه، قم: مؤسسه آموزشى و پژوهشى امام خمينى (ره)، چاپ اول، 1377، 344ص.
134. علوم القرآن (عربى) عبداللّه محمودشحاته، سنى، قاهره، مكتبة النهضة الشرق، چاپ سوم، 1985م، 418ص.
135. علوم القرآن (عربى) سيد محمد باقر حكيم، شيعه، تهران: مجمع علمى اسلامى، 1403 ق، 325 ص و نيز قم: مجمع الفكر الاسلامى، چاپ سوم، 1417ق، (با اضافات) 544ص.
136. علوم القرآن (فارسى) محمد على گرامى، شيعه، قم: انتشارات احسن الحديث، چاپ اول، 1376ش.
137. علوم القرآن (عربى) عبدالفتاح ابوسنه، بيروت: دارالشروق، چاپ اول، 1416 ق، 167ص.
138. علوم القرآن (عربى) فضل حسن عباس ـ محمد شحاته ـ ابوالحسن احمد فريد صالح، سنى، عمان: معهد القضاء الشرعى و… چاپ اول، 1413ق، 319ص.
139. علوم القرآن (عربى) محمد جواد جلال، چاپ بصره.
140. علوم القرآن(اردو) محمد تقى عثمانى، سنى، كراچى، مكتبة دارالعلوم، 1412ق، 510 ص.
141. علوم القرآن (انگليسى) احمد دنيفر، رياض: الدار العلمية للكتاب الاسلامى، 200ص.
142. علوم قرآن در تفسير الميزان (فارسى) عباس فضلى، شيعه، پايان نامه كارشناسى ارشد دانشكده الهيات دانشگاه تهران، 1375ش، 208 ص.
143. علوم القرآن در مجمع البيان (فارسى) فاطمه شرعياتى، شيعه، پايان نامه كارشناسى ارشد دانشگاه قم، 1376ش، 172ص.
144. علوم القرآن الكريم (عربى) نورالدين عتر، سنى، دمشق: دارالخير، 271ص.
145. علوم القرآن عند المفسرين (عربى) جمعى از نويسندگان، گردآورنده: مركز فرهنگ و معارف قرآن، قم: دفترتبليغات اسلامى، چاپ اول، 1375ش، 3 جلد (از آنجا كه بيشتر مفسران در مقدمه تفاسير خود مباحث علوم قرآن را ذكر كرده اند، مركز فرهنگ و معارف قرآن از ميان بيش از 200 دوره تفسير موجود در كتابخانه اين مركز، پنجاه و پنج دوره آن را گزينش و مقدمه هاى آنها را پس از دسته بندى و نظام دهى به صورتى كارآمد تهيه كرده كه درنوع خود بسى ارزشمند است).
146. علوم القرآن، مدخل الى تفسير القرآن و بيان اعجازه… (عربى) عدنان محمد زرزور، سنى، دمشق ـ بيروت: المكتب الاسلامى، چاپ اول، 1401ق، 460ص.
147. علوم القرآن و الحديث (عربى) احمد محمد على داود، سنى، عمان: دارالبشير، 1984م، 264ص.
148. علوم قرآن و فهرست منابع آن (فارسى) سيد عبدالوهاب طالقانى، شيعه، قم: دارالقرآن الكريم، چاپ اول، 1361ش، 428ص.
149. علوم قرآن يا تفسير موضوعى (فارسى) مرتضى حائرى يزدى ـ مهدى حائرى تهرانى، شيعه، قم: مؤسسه دين و دانش، 1363ش، 153ص.
* علوم قرآن ـــــ درآمدى بر علوم قرآن، صالحى كرمانى.
150. الفرقان جمع القرآن و تدوينه و… (عربى) محمد عبداللطيف بن الخطيب، سنى، بيروت: دارالكتب العلمية، 245ص.
151. فن الاختزال فى القرآن(حروف مقطعه) (عربى) سليم الجبابى، سنى، دمشق: چاپ اول، 1994م، 302 ص.
152. فنون الافنان فى عجائب علوم القرآن (عربى) عبدالرحمن على بن الجوزى، م 597ق، سنى، بيروت: دارالبشائر الاسلاميه، چاپ اول، 1408ق، 567ص، تحقيق حسن ضياء الدين عتر; نيز قاهره: مكتبة ابن سينا، 1408ق، 288ص، تحقيق محمد ابراهيم سليم; نيز قاهره: الزهراء للاعلام العربى، چاپ اول، 1407، 318 ص با عنوان عجائب علوم القرآن، تحقيق عبدالفتاح عاشور.
153. الفوائد الجميلة على الآيات الجليلة (عربى) حسين بن على بن طلحة الرجراجى، سنى، ليبى، جامعه سبها، چاپ اول، 1994م، 613ص.
154. فواتح سور و حروف مقطعه قرآنى ـ تحقيقى در فواتح… (فارسى) فرانك جلالى كوشكى، شيعه، پايان نامه كارشناسى ارشد دانشگاه آزاد اسلامى تهران، 1372ش، 74ص.
155. فى رحاب القرآن الكريم (عربى) محمد سالم محيسن، سنى، بيروت: دارالجبل، 1409، قاهره: مكتبة الكليات الازهرية، 1400ق، 527 « 341 ص.
156. فى صحبة الاسلام و القرآن (عربى) عون الشريف قاسم، سنى، بيروت: دارالقلم، چاپ دوم، 1399 ق، 144ص.
157. فى علوم القرآن (عربى) عبدالمجيد محمود، سنى، قاهره: دارالبيان، چاپ اول، 1975م، 80ص.
158. فى علوم القرآن، دراسات و محاضرات (عربى) محمد عبدالسلام كفافى ـ عبداللّه الشريف، سنى، بيروت: دارالنهضة العربية، 363 ص.
159. قدمى در شناخت قرآن (فارسى) مهدى معينيان، شيعه، تهران: بنياد قرآن، چاپ اول، 1364 سنى، 239ص.
160. قرآن از ديدگاه قرآن (فارسى) على محمد رستگارى، شيعه، پايان نامه كارشناسى ارشد دانشگاه آزاد اسلامى نجف آباد، 1372 ش، 249ص.
161. القرآن انواره، آثاره، اوصافه،… (عربى) محمد محمود صواف، سنى، بيروت: مؤسسة الرسالة، چاپ چهارم، 1404ق، 123ص.
162. قرآن بهار دلها (فارسى) مؤسسه فرهنگى قدر ولايت، تهران: مؤسسه فرهنگى قدر ولايت، چاپ اول، 1375ش، 144ص.
163. القرآن الحكيم، اعجازه و بلاغته و علومه (عربى) صالحه عبدالحليم شرف الدين، كويت: مطابع كويت، 1406 ق، 221ص.
164. القرآن الكريم رؤية منهجيّة جديدة لمباحث القرآن (عربى) صلاح الدين بسيونى رسلان، سنى، قاهره: مكتبة نهضة الشرق، 1985م، 309 ص.
165. قرآن در اسلام (فارسى) سيد محمد حسين طباطبائى، 1281 ـ 1360 ش، شيعه، قم: دفترانتشارات اسلامى، 1361ش، 176 ص. تهران: بنياد علوم اسلامى، 1361 ش، 200ص; تهران: دارالكتب الاسلامية، 1353ش. 277 ص و…. اين اثر ارزشمند به چندين زبان ديگر ترجمه گرديده از جمله اندونزيايى، مترجم و ناشر: تهران سازمان تبليغات اسلامى، 144ص; فرانسوى، همان مترجم و ناشر. 125ص; عربى: القرآن فى الاسلام،مترجم: سيد احمد حسينى، تهران: سازمان تبليغات اسلامى، 1404ق، 224ص; كردى: تهران: سازمان تبليغات اسلامى، 1361ش، 162ص، و…
166. قرآن در اسلام(فارسى) يوسف مرحبا، شيعه، تهران: انتشارات بنياد شهيد، 1361 ش، 107ص.
167. قرآن در قرآن(فارسى) مجتبى محمودى، شيعه، قم: دفتر نشر اسلامى (جامعه مدرسين)، 1367ش، 128ص.
168. قرآن را چگونه بخوانيم (فارسى) محمد ارغون، مترجم از عربى: حامد فولادوند، تهران: عطائى، 1362ش، 77ص.
169. قرآن شناخت (فارسى) بهاء الدين خرمشاهى، شيعه، تهران: انتشارات طرح نو، چاپ اول، 1374ش، 363ص.
170. قرآن شناسى (فارسى) محمد تقى مصباح، شيعه، تحقيق و نگارش محمود رجبى، قم: انتشارات مؤسسه آموزشى و پژوهشى امام خمينى، چاپ اول، 1376 ش، 272ص.
171. قرآن شناسى براى جوانان(فارسى) نعمت اللّه قاضى (شكيب)، تهران: انتشارات كومش، چاپ اول، 1375 ش، 120ص.
172. قرآن شناسى (دايرةالمعارف قرآن كريم) سيد محمد باقر صدر، شيعه، گردآورنده: حسن سعيد، تهران: گنجينه قرآن، 84 ص.
173. القرآن علومه و تاريخه(عربى) محمدرضا حكيمى، متولد 1358ق، شيعه، دارالقبس، 103ص.
174. القرآن الكريم، تاريخيته و لغته (عربى) سيد عبدالغفار، سنى، مصر دار المعرفة الجامعية، 1996م، 246ص.
175. القرآن الكريم و روايات المدرستين (عربى) سيد مرتضى عسكرى، شيعه، قم: شركت توحيد، المجمع العلمى الاسلامى، چاپ اول، ج 1، 1415ق، ج 2، 1417ق، 325 + 729ص.
176. القرآن ماذا تعرف عنه (عربى) مجيد مسلماوى، شيعه، بغداد: مطبعة الجامعة، 1399ق، 215ص.
177. القرآن المجيد، تنزيله و اسلوبه و… (عربى) محمد عزة دروزة، سنى، بيروت: المكتبة العصرية، 302ص.
178. القرآن، نظمه، جمعه، ترتيبه (عربى) عبدالكريم الخطيب، سنى، قاهره: دارالفكر العربى، 1972م، 239ص.
179. قرآن و حكومت جهانى اسلام (فارسى) حسن فضائلى، 164ص.
180. القرآن و الكتاب (عربى) حداد.
181. قضايا فى علوم القرآن (عربى) سيد احمد عبدالغفار، سنى، اسكندريه: دارالمعرفة الجامعة، 1992م، 351ص.
182. قضايا قرآنية فى الموسوعة البريطانية (عربى) فضل حسن عباس، سنى، عمان (اردن): دارالبشير، چاپ اول، 1408ق، 283ص.
183. قطوف من رياض القرآن (عربى) منصور محمد منصور، سنى، قاهره: مطبعة الامانة، 1405ق، 381ص.
* القول الوجيز فى فواصل الكتاب العزيز ـــــــــ شرح العلامة المخللاتي…
184. كتاب المرشد الوجيز، الى علوم تتعلق بالكتاب العزيز(عربى) شهاب الدين عبدالرحمن ابراهيم معروف بابى شامه مقدسى، م 665ق، سنى، بيروت: دارصادر، 1395ق، 288ص، تحقيق طيار التى قولاج.
185. الكتاب و القرآن قراءة معاصرة (عربى) محمد شحرور، سنى، دمشق: الاهالى، چاپ اول، 1990م، ششم، 1994م، 822ص. اين اثر كه برخى مباحث علوم قرآنى همچون نامهاى قرآن، انزال و تنزيل، اعجاز، تأويل، قصص و… را با نگرشى جديد ومخالف با برخى نظريات سابق مطرح كرده، بيش از ده نقد برآن نگارش يافته كه برخى از آنها عبارتند از:
1. الفرقان و القرآن قراءة اسلامية معاصرة… (عربى) خالد عبدالرحمن العك، سنى، دمشق: دارالحكمة، چاپ دوم، 1416ق، 787ص.
2. تهافت القراءة المعاصرة (عربى) منير محمد طاهر الشواف، سنى [دمشق]: الشواف للنشر و الدراسات، چاپ اول، 1993م، 627ص.
3. القراءة المعاصرة للقرآن فى الميزان (عربى) احمد عمران، سنى دارالنفائس، چاپ اول، 1415ق، 528ص.
4. بيضة الديك، نقد لغوى لكتاب (الكتاب و القرآن) (عربى) يوسف الصيداوى، سنى، مطبعة التعاونية، 264ص.
5. حقيقة القراءة المعاصرة، مجرد تنجيم (عربى) سليم الجابى، سنى، دمشق: مطبعة نضر، چاپ اول، 1993م، 3 جلد.
6. ذاك رد؟!! عن قراءة معاصرة للكتاب و القرآن (عربى) نشأة ظبيان، سنى، دمشق: دارقتيبة، چاپ اول، 1412ق، 143ص.
186. كيف تحفظ القرآن (عربى) محمد الحبش، سنى، بيروت: دارالخير، چاپ اول، 1407 ق، 164ص.
187. كيف نتأدب مع المصحف، كتابه…، محمدرجب فرجانى، سنى، دارالاعتصام، 238ص.
188. گامى در راه شناسائى قرآن (فارسى) مير خليل سيد نقوى، شيعه، تهران: انتشارات هدى، 1363 ش، 298ص.
189. گامى در سوى شناخت سور مكى و مدنى(فارسى) ناهيد مشائى، شيعه، پايان نامه كارشناسى ارشد دانشگاه تربيت مدرس تهران، 1372ش، 238ص.
190. لطائف البيان فى احكام و علوم القرآن (عربى) صابر غانم المنكوت، م 1945م، سنى، قاهره: مكتبة مدبولى، 366ص.
191. لغة القرآن، قاموس القرآن الكريم (عربى) احمد مختار عمر، سنى، كويت: مؤسسة الكويت، 1414ق، 261ص.
192. مباحث علوم قرآنى در الميزان (فارسى) اصغر زاهدى تير، شيعه، پايان نامه كارشناسى ارشد دانشگاه آزاد اسلامى كرج، 1374 ش، 402ص.
193 مباحث فى علوم القرآن (عربى) صبحى صالح، سنى، بيروت: دارالعلم للملايين، چاپ هفدهم، 1988م، 381ص; و نيز قم: نشر رضى (افست).
194. مباحث فى علوم القرآن (عربى) مناع قطان، سنى، بيروت: مؤسسة الرسالة، چاپ هشتم، 1401ق، 398ص; و نيز قاهره: مكتبة وهبة، چاپ هشتم، 1401ق.
195. مباحثى در علوم قرآن (فارسى) صبحى صالح، سنى، مترجم از عربى: محمد على لسانى فشاركى، تهران: بنياد علوم اسلامى، چاپ اول، 1361ش، 254ص. عنوان اصلى مباحث فى علوم القرآن; ترجمه بخشى از آن با عنوان پژوهشى در باره قرآن و وحى، ترجمه محمد مجتهد شبسترى، تهران: دفتر نشر فرهنگ اسلامى، 1362ش، 176ص.
196. المجتبى فى علوم تتعلق بالقرآن(عربى) عبدالرحمن بن جوزى، م 597ق، خطى، دارالكتب المصرية (مناهل العرفان 1/ 25) (كتاب ديگر مؤلف، فنون الافنان فى عجائب علوم القرآن است كه با شماره 105 گذشت).
197. محاضرات فى علوم القرآن (عربى) نورالدين عتر، سنى، دمشق: مطبعة الداورى، 1407ق، 231ص.
198. مختصر الاتقان فى علوم القرآن(عربى) جلال الدين عبدالرحمن سيوطى، سنى، بيروت: دارالنفائس، چاپ سوم، 1410ق، 197ص، مختصر كننده: صلاح الدين ارقه دان (ترجمه فارسى آن نيز با عنوان خلاصة الاتقان گذشت).
199. مدخل الى تفسير القرآن و علومه (عربى) عدنان محمد زرزور، سنى، دمشق: دارالقلم; بيروت: الدار الشامية، چاپ اول، 1416ق. 295ص.
200. المدخل الى علوم القرآن و العلوم الاسلامية (عربى) محمد امين فرشوخ، سنى، بيروت: دارالفكر العربى، چاپ اول، 1990م، 248ص.
201. المدخل الى القرآن الكريم(عربى) انور جندى، سنى، قاهره: دارالاعتصام، 254ص.
202. مدخل التفسير (عربى) محمدفاضل لنكرانى، شيعه، تهران: مطبعة حيدرى، چاپ اول، 1396ق، 300ص.
203. المدخل لدراسة القرآن الكريم (عربى) محمد محمد ابوشهبه، سنى، بيروت: دارالجيل، چاپ دوم، 1412ق، 425ص.
204. مذكرة علوم القرآن (عربى) احمد احمد على، مصر 1370ق.
205. مرشد الخلان الى معرفة عدّ آى القرآن(عربى) عبدالرزاق على ابراهيم موسى، سنى، بيروت: مكتبة العصريه، چاپ اول، 1409ق، 254ص.
* المرشد الوجيز الى علوم تتعلق بالكتاب العزيز ـــــــــ كتاب المرشد الوجيز.
206. معجزه بزرگ، پژوهشى در علوم قرآنى (فارسى) محمد ابوزهره، سنى، مترجم از عربى: محمود ذبيحى، مشهد: بنياد پژوهشهاى اسلامى آستان قدس رضوى، چاپ اول، 1370ش، 828ص. عنوان اصلى: معجزة الكبرى القرآن.
207. معجزة الكبرى القرآن (عربى) محمد ابوزهره، سنى، بيروت: دارالفكر العربى، 614ص.
208. معرفة القرآن فى تفسير الميزان (عربى) سيد محمد حسين طباطبايى، شيعه، گردآورنده سيد حميد محمودزاده حسينى، قم: انتشارات اسماعيليان، چاپ اول، 1374ش، 235ص.
209. مع القرآن الكريم فى تاريخه و… (عربى) شعبان محمداسماعيل، سنى، دارالاتحاد العربى، 551ص.
210. مفهوم النص، دراسة فى علوم القرآن(عربى) نصر حامد ابوزيد، سنى، مصر: الهيئة المصرية العامة، 1990م، 359 ; و نيز بيروت: المركز الثقافى العربى، 1990م، 319 ص.
211. مقدمتان فى علوم القرآن(عربى) مقدمه اول از مؤلف نامعلوم و مقدمه دوم از ابن عطيه است، قاهره: مكتبة الخانجى، 320ص.
212. مقدمه آشنايى با قرآن(فارسى) كاظم كاظم زاده، شيعه، تهران: انتشارات اقبال، 1360ش، 88ص.
213. المنار فى علوم القرآن (عربى) محمد على حسن، سنى، عمان: دار الارقم، چاپ اول، 1983م، 165ص.
214. مناهج (معارج) العرفان فى علوم القرآن، سيد احمد حسين امروى، م 1328.
215. مناهل العرفان فى علوم القرآن (عربى) محمد عبدالعظيم زرقانى، بيروت: دارالكتب العلمية، 1416ق، 2جلد ـ 485 « 485 ص. تحقيق احمد شمس الدين، قاهره: داراحياء الكتب: 483 « 452ص. اين كتابها بارها در بيروت و سوريه و مصر به چاپ رسيده است.
216. من روائع القرآن (عربى) محمد سعيد رمضان البوطى، سنى، دمشق: مكتبة الفارابى، چاپ سوم.
217. من علوم القرآن (عربى) فؤاد على رضا، بيروت: دار اقرأ، چاپ اول، 1402ق، 239ص.
218. من علوم القرآن (عربى) عبدالفتاح قاضى، سنى، قاهره: مكتبة الكليات الازهرية، 1396ق، 112ص.
219. من علوم القرآن و تحليل نصوصه (عربى) عبدالقادر حسن، سنى، قطر(دوحه): دار قطرى بن الفجائة، 1987م، 227ص.
220. من فيض القرآن (عربى) ابراهيم على ابوالخشب، سنى، قاهره: مكتبة الانجلو المصرية، 1985م، 124ص.
221. منهج الفرقــان فى علوم القرآن (عربى) محمد على، سنى، (منــاهل العرفـان 1/ 35).
222. موجز البيان فى مباحث القرآن (عربى) كمال الدين الطائى، بغداد، مطبعة سلمان الاعظمى، 1391ق، 184ص.
223. موجز علوم القرآن (عربى) داود العطار، متولد 1930، سنى، بيروت: مؤسسة الاعلمى للمطبوعات، 1399ق، 200ص; و نيز تهران: مؤسسه بعثت ـ مؤسسة القرآن الكريم، چاپ دوم 1403ق، 200ص.
224. مورد الظمآن فى علوم القرآن (عربى) صابر حسن محمد ابوسليمان، سنى، بمبئى: الدار السلفية، چاپ اول، 1404ق، 246ص.
225. الميسّر فى علوم القرآن (عربى) عبدالرسول الغفار، شيعه، بيروت: دار و مكتبة الرسول الاكرم، چاپ اول، 1415ق، 272ص.
226. نامه هدايت، مقدمه اى بر آشنايى با قرآن (فارسى) محمد مهدى ركنى، شيعه، مشهد: آستان قدس رضوى: 1363 ش، 351ص.
227. النبأ العظيم، نظرات جديدة فى القرآن (عربى) محمد عبداللّه دراز، سنى، كويت: دارالقلم، چاپ دوم، 1390ق، 216ص.
228. نبذ من مقاصد الكتاب العزيز (عربى) عبدالعزيز بن عبدالسلام السلمى، سنى، دمشق: مكتبة الغزالى، چاپ اول، 1416ق، 144ص.
229. نزول القرآن على سبعة احرف (عربى) مناع قطان، سنى، قاهره: مكتبة وهبة، چاپ اول، 1411ق، 123ص.
230. النص، السلطة، الحقيقة (عربى) نصر حامد ابوزيد، سنى، بيروت: دارالبيضاء ـ المركز الثقافى العربى، چاپ اول، 1995م، 287ص.
231. النص القرآنى امام اشكالية البنية و القراءة (عربى) طيب تيزينى، سنى، دمشق: دارالينابيع، 1997م، 443ص.
232. نظرات فى القرآن (عربى) محمد غزالى، سنى، قاهره: مؤسسة الخانجى، چاپ اول، 1377ق، 276ص.
233. نفحات من علوم القرآن (عربى) محمد احمد معبد، سنى، مدينه: مكتبة طيبه، چاپ اول، 1406ق، 184ص.
234. نكت الانتصار لنقل القرآن (عربى) محمد بن طيب بن محمد ابوبكر باقلانى، 403ق، اسكندريه: منشأة المعارف، 1971م، 445ص.
235. نگاهى به علوم قرآنى (فارسى) محمدباقر ملكى ميانجى، شيعه، م 1377ش، قم: نشر خرّم، 197ص. به اهتمام على ملكى ميانجى، اين اثر ترجمه مقدمه تفسير مناهج البيان و… از مؤلف مى باشد كه از سوى على نقى خدايارى ترجمه گرديده است.
236. الواضح فى علوم القرآن (عربى) مصطفى ديب البغا ـ محيى الدين ديب، سنى، دمشق: دارالكلم الطيب ـ دارالعلوم الانسانية، چاپ اول، 1417ق، 336 ص.
237. الوجيز فى علوم القرآن (عربى) وضاح الخطيب، سنى، دمشق: دارالنابغة، 126ص.
238. الوحى و القرآن (عربى) عبدالحميد ابراهيم سرحان، قاهره: الهيئة المصرية العامة للكتاب، 1993م، 165ص.
239. الوحى و القرآن(عربى) محمد حسين ذهبى، سنى، قاهره: مكتبة وهبة، چاپ اول، 1406ق، 161ص.
240. ويژگيهايى از قرآن مجيد (فارسى) شكراللّه جهان مهين، شيعه، تهران: انتشارات برهان، 136ص.
241. الهادى فيما يحتاجه التفسير من المبادى (عربى) هادى كاشف الغطاء، متولد 1373ق، نجف: مطبعة الآداب، چاپ اول، 1989م، 257ص.
242. الهدف من نزول القرآن و آثاره على منهجه فى التغيير (عربى) سيد محمدباقر حكيم، شيعه، قم: مؤسسه امام حسين(ع) 1412ق، 163ص.
243. هدى الفرقان فى علوم القرآن (عربى) غازى عناية، سنى، بيروت: عالم الكتب، چاپ اول، 1416ق، 4 جلد در 2 مجلد، 319 « 277 « 360 « 352ص.
244. هفده گفتار در علوم قرآنى (فارسى) ابوالفتوح رازى ـ ملامحسن فيض كاشانى ـ محمد جواد بلاغى، شيعه، تهران: انتشارات بدر، چاپ اول، 1370 ش، 402 ص. اين اثر گردآمده مقدمه كتابهاى: تفسير صافى، محجة البيضاء، تفسير آلاء الرحمن و تفسير روض الجنان است كه توسط سيد حسين حسينى ترجمه و تهيه گرديده است.
245. درسنامه علوم قرآنى (فارسى) حسين جوان آراسته، شيعه، قم: انتشارات دفتر تبليغات اسلامى، چاپ اول، 1377 ش.

مقالات مشابه

تنويع و تقسيم مباحث علوم قرآن

نام نشریهقرآن شناخت

نام نویسندهعلی‌اوسط باقری

آواشناسی ابن جزری در کتاب النشر فی القراءات العشر

نام نشریهتفسیر و زبان قرآن

نام نویسندهبهمن زندی, سیدحسین میر تقی

پايان نامه ها و كتاب شناسي قرآن و امام جواد(ع)

نام نشریهبینات

نام نویسندهادریس جعفرزاده

نقد کتاب «رویکردی نو به مطالعه قرآن»

نام نشریهمطالعات قرآنی

نام نویسندهسیدمصطفی احمد‌زاده

خاورشناسان قرائت پژوه و آثار آنان

نام نشریهقرائت‌پژوهی

نام نویسندهحسن رضا هفتادر